Tijdens het varen zijn de verschillen en regels van bakboord en stuurboord erg belangrijk om te weten. Je hebt je vaarbewijs nodig om veilig te mogen varen op de Nederlandse wateren. Maar wat heb jij daarvoor nodig? Je zal veel moeten leren en daar horen de regels van bakboord en stuurboord bij. Als je alles kent kun je uiteindelijk examen doen, maar eerst is het tijd om te oefenen en om alles te weten te komen over deze termen. We hebben voor jou een ezelsbruggetje hoe je de termen eenvoudig uit elkaar kunt houden, we leggen je ook uit welke regels er op het water gelden en aan het eind van het artikel zijn er oefenvragen (en antwoorden) te vinden zodat jij je voor kunt bereiden op je examen. Begin daarom op tijd en lees alles op je gemak door, dan kun jij de regels snel eigen maken. 

Inhoudsopgave

Aan boord zijn bakboord en stuurboord de termen die je wel het meest zal gebruiken. Bij Klein Vaarbewijs 1 kom je het tegen op je examen, maar bij Vaarbewijs II ook. Je moet het gewoon continu weten want de veiligheid tijdens het varen zal hier ook vanaf hangen. Het gaat bij bakboord dus over de linkerkant van een boot, dit is dan bekeken vanaf de achterkant van de boot naar voren. 

Ezelsbruggetje bakboord en stuurboord

Het verschil tussen bakboord en stuurboord is eenvoudig. Onthoud dat de in stuuRboord de letter R zit en dat is de R van rechts. Bakboord is de andere kant dus links. 

Er is nog een ander ezelsbruggetje wat ze op schepen gebruiken als het gaat over voorrang. Ze gebruiken dan het woord GRAS, Groen Rechts Aan Stuurboord. Wat bedoelen ze hiermee? Navigatielichten aan de rechterkant van een schip zijn groen. De lichten aan de linkerkant van de boot zijn rood van kleur. 

Voordat je je examen gaat doen is het goed om deze ezelsbruggetjes eigen te maken. Hierdoor kun je tijdens het maken van je examen eenvoudig het onderscheid maken tussen bakboord en stuurboord. Belangrijk om allemaal goed te weten, want een foutje is zo gemaakt en moet voorkomen worden (en zeker tijdens het varen). 

Gebruik bakboord en stuurboord

Aan boord moet duidelijkheid zijn net als op het vaarwater en daarom is er gekozen voor de termen bakboord en stuurboord. Het zijn termen die een kant van een schip aangeven en dus niet links of rechts van je, want als je aangeeft links aan de kant van de boot, dan kan het gaan over andere schepen, boeien, een oever, etc. Het zijn dus echt termen die gebruikt worden om de “kant” van een schip aan te tonen. 

Marifoon gebruiken

Als een schipper gaat communiceren via de marifoon, dan worden ook de termen bakboord en stuurboord gebruikt. Als je een schip voorbij wil varen aan stuurboord, dan moet je dat aangeven bij een ander schip (dus melden) via de marifoon en dan geef je aan dat je voorbij wil lopen aan bakboord. De veiligheid onderweg hebben alle schippers samen in de hand, daarom moet er ook op tijd contact met elkaar gezocht worden via de marifoon. Zo kun je elkaar duidelijk maken wat je wil gaan doen en dan kan de andere schipper daar op inspelen. Daarbij moet je je wel houden aan de vastgestelde voorrangsregels. Maar soms heb je weinig ruimte om te manoeuvreren en dan wil je graag een ander klein schip of een ander groot schip helder maken wat je wil doen. Zorg er dan voor dat je dit op tijd laat weten, zodat zij de koers en de snelheid ook aan kunnen passen. Je moet altijd rekening houden met elkaar, en dat doe je door op tijd te communiceren met elkaar en elkaar ook de ruimte te geven op het water. Merk jij dat een schip problemen heeft, dan ben je ook verplicht om hulp te bieden en ook dat kan dan worden gevraagd via de marifoon. Let er op dat jij de marifoonkanalen daarom goed kent en hier op in kunt spelen zodat je elkaar onderweg ook goed kunt helpen. 

Iedereen moet de termen beheersen

Je gaat varen, je hebt bemanning, dit kunnen vrienden zijn of collega’s, maar het kan ook je gezin zijn (met kinderen). Het is dan van groot belang dat de hele bemanning dus ook de kinderen, de begrippen goed beheersen. Als ze namelijk weten wat er wordt bedoeld dan kan miscommunicatie voorkomen worden. Dit lichten we je toe aan de hand van een voorbeeld. Stel je maar eens voor dat je gaat afmeren aan bakboord, of als men zegt houd de ton maar aan stuurboord. Dit wil dan zeggen dat je de ton aan de rechterzijde van de boot moet zien te houden. Als er geroepen wordt aan stuurboord voorbijlopen kan het wel eens voor verwarring zorgen. Het wil namelijk zeggen dat het schip dat voor je vaart aan stuurboordzijde gehouden moet worden. 

De voorrangsregels die gelden voor bakboord en stuurboord dien je ook goed te beheersen. Er mogen op het water GEEN fouten gemaakt worden want anders kan dat grote gevolgen hebben. Leer daarom alles goed, maak het je eigen en oefen nog even hieronder om na te gaan of je alle stof goed beheerst. 

Bakboord en stuurboord oefenvragen

Oefenvraag 1: Worden de termen bakboord en stuurboord via de marifoon ook gebruikt? 

• Ja
• Nee 

Oefenvraag 2: Hoe kun je stuurboord en bakboord goed uit elkaar houden?

Oefenvraag 3: Waarvoor staat de afkorting GRAS (welke gebruikt wordt als ezelsbruggetje door schepen)? 

Antwoorden oefenvragen

Antwoord oefenvraag 1:

Ja, de termen bakboord en stuurboord worden via de marifoon gebruikt om te communiceren met andere schepen. 

Antwoord oefenvraag 2

Groen Rechts Aan Stuurboord 

Antwoord oefenvraag 3

Stuurboord en bakboord kun je eenvoudig uit elkaar houden omdat in stuuRboord de R zit van rechts en bakboord wil zeggen links. 

Nog meer oefenen?

Wil je oefenen om te kunnen slagen voor het vaarbewijs? Doe dan de vaarbewijs cursus van Turbo Vaarbewijs. Met de vaarbewijs cursus kun je tegen een vergoeding levenslang de belangrijkste onderdelen van het vaarbewijs onbeperkt oefenen. Op die manier zorg je er voor dat je beter presteert bij het CBR examen en je zult hoger scoren bij de verschillende onderdelen. Bekijk hieronder 👇 onze trainingspakketten.