Wanneer vaarbewijs nodig?

Wil je in de zomer gezellig een middag varen of ga je op een bootvakantie, maar zijn de regels voor een vaarbewijs voor jou nog onbekend? Dan kun je in deze blog de basis leren over het vaarbewijs. Er zijn 2 verschillende soorten vaarbewijzen, vaarbewijs 1 (klein vaarbewijs 1) en vaarbewijs 2 (klein vaarbewijs 2). Welke je nodig hebt kun je hier vinden. Het is namelijk belangrijk om te zorgen dat je over het juiste vaarbewijs beschikt, want je wilt natuurlijk geen risico lopen op een boete en het is daarnaast ook erg onverstandig om te varen als je niet op de hoogte bent van de actuele regels. Door goed bekend te zijn met de regels kun je ongelukken voorkomen.

Inhoudsopgave

Varen zonder vaarbewijs

Het is mogelijk om te varen zonder vaarbewijs, maar je mag dan geen grote vaartuigen besturen. Zonder vaarbewijs mag je varen op binnenwateren, met vaartuigen zonder motor, denk aan een kano, roeiboot of een waterfiets, je boot zonder motor mag echter maar maximaal 7 meter zijn. Je mag zonder vaarbewijs ook varen met zeilboten zonder motor, maar zo’n zeilboot mag dan niet langer zijn dan 15 meter én je moet minimaal 12 jaar zijn. Als 12-jarige mag je ook motorboten en waterski’s besturen die een snelheid van maximaal 13 km/u kunnen halen en een maximale lengte hebben van 7 meter. Als 16-jarige mag je motorboten en waterski’s besturen die maximaal 20 km/u kunnen, met een maximale lengte van 15 meter. Verder mag je ook op de Noordzee varen, maar niet in de zeehavens, zoals de haven van Rotterdam of Amsterdam. Er zijn dus best veel mogelijkheden om te varen zonder vaarbewijs. Je kunt in mooie natuurgebieden varen, denk dan bijvoorbeeld aan de Biesbosch en het Naardermeer. Ook als je vaart met een boot waarvoor je eigenlijk geen vaarbewijs nodig hebt, wordt geadviseerd toch minimaal vaarbewijs 1 te behalen, zodat je voldoende basiskennis hebt en meer weet van de wetten en veiligheidsmaatregelen die op het water gelden. Dit is wel zo veilig, zowel voor andere schippers als voor jezelf.

Vaarbewijs 1

Met vaarbewijs 1, of anders gezegd het kleine vaarbewijs 1, is het mogelijk om te varen op rivieren, kanalen en meren, maar niet op de Westerschelde, de Oosterschelde, het IJsselmeer, het IJmeer, het Markermeer, de Dollard en de Eems. Op deze wateren mag je alleen varen met het grote vaarbewijs (vaarbewijs 2). Vanaf 17 jaar kun je het kleine vaarbewijs halen, houdt er dan wel rekening mee dat je pas een vaarbewijskaart krijgt als je 18 wordt. Vanaf dan mag je zelfstandig een motorvaartuig besturen op binnenlandse wateren, ook op de grote rivieren zoals de Rijn en de Maas.

Je kunt met veel verschillende boten varen als je in het bezit bent van klein vaarbewijs 1. Je mag dan met boten varen die harder kunnen dan 20 kilometer per uur en die tussen 15 en 25 meter lang zijn. Het is ook mogelijk om met waterscooters en jetski’s te varen die je niet mocht besturen zonder vaarbewijs. Je hoeft daarbij niet te kijken naar de PK’s van de boot, maar alleen naar de maximale snelheid. 

Vaarbewijs 2

Klein vaarbewijs 2 is een toevoeging aan vaarbewijs 1. Je krijgt daarmee toestemming om op de grotere wateren en de kustwateren te varen, denk hierbij aan het IJsselmeer en het Markermeer. Om klein vaarbewijs 2 te kunnen bemachtigen moet je 2 examens afleggen, eerst moet je vaarbewijs 1 halen en vervolgens doe je examen voor klein vaarbewijs 2. Het is mogelijk om examen voor klein vaarbewijs 1 en 2 tegelijk te doen, maar dit raden wij sterk af, omdat je dan heel veel informatie in één keer moet onthouden. Voor het examen klein vaarbewijs 2 krijg je 90 minuten de tijd om 23 meerkeuzevragen en 4 open navigatievragen te beantwoorden. Je moet hierbij op een zeekaart koersen en posities neerzetten en afstanden bepalen. Dit is anders dan wat je bij klein vaarbewijs 1 moet doen.

Internationaal vaarbewijs

Als je met een boot de grens oversteekt heb je een internationaal vaarbewijs nodig, dit geldt voor alle landen van de Europese Unie en ook voor de landen die de internationale resolutie 40 UNECE hebben ondertekend. Het is dus erg belangrijk om een internationaal vaarbewijs te bemachtigen als je op vakantie wilt gaan varen of op vaarvakantie gaat.

Mensen die na 2010 hun kleine vaarbewijs hebben gehaald hoeven zich geen zorgen te maken. Hun vaarbewijs is automatisch al een ICC (International Certificate of Compentence). Echter gelden niet overal dezelfde regels. Zoek goed uit welke regels gelden in het land waar je wilt gaan varen, anders riskeer je een flinke boete als je papieren niet in orde zijn.

Heb je nog geen ICC? Dan krijg je die automatisch bij de eerstvolgende keer dat je je vaarbewijs verlengt. Heb je het ICC eerder nodig, dan kun je het aanvragen bij je lokale Centrale Bureau voor Rijvaardigheidsbewijzen (CBR).

Aan het roer zonder vaarbewijs

Het is mogelijk om iemand die geen vaarbewijs heeft een boot te laten besturen, er moet dan echter wel een schipper op de boot aanwezig zijn die in het bezit is van een vaarbewijs. Als je een vaarbewijs hebt, mag je dus iemand aan het stuur laten die zelf geen vaarbewijs heeft, echter moet die bestuurder dan minimaal 18 jaar oud zijn en moet jijzelf (die wel in het bezit is van een vaarbewijs) meteen in kunnen grijpen als dat nodig is. Volgens de regels is de schipper namelijk degene die navigeert en niet perse degene die de boot bestuurt. Voor het besturen van boten die een maximumsnelheid hebben van minder dan 20 kilometer per uur en een maximale lengte van 15 meter is geen vaarbewijs nodig.

Verplicht mee aan boord?

Je moet tijdens je vaart veel zaken verplicht aan boord hebben. Bij een eventuele controle moet je bijvoorbeeld onmiddellijk een vaarbewijs en registratiebewijs kunnen tonen, dat moet je dus altijd meenemen als je gaat varen. Verder is het belangrijk dat je het dodemanskoord goed gebruikt en op de juiste manier om je pols hebt. Dit is essentieel voor je eigen veiligheid, omdat dit de boot direct tot stilstand brengt als je als bestuurder onwel wordt. Het is ook verplicht om gekeurde reddingsvesten aan boord te hebben, genoeg voor jezelf en elke passagier. Daarnaast moet je een brandblusser aan boord hebben met minimaal 2 kilogram inhoud. Neem als je gaat varen dus altijd mee:

1. Klein vaarbewijs 1
2. Registratiebewijs
3. Dodemanskoord
4. Voldoende gekeurde reddingsvesten
5. Brandblusser met minimaal 2 kilogram aan inhoud

Boetes

Zelfs wanneer je niet sneller vaart dan 20 km/u en een boot hebt die niet langer is dan 15 meter riskeer je een boete als je boot wel sneller kán dan 20 km/u en je hebt geen vaarbewijs. In dat geval kun je bij een controle een boete krijgen van €550,-! Krijg je een ongeluk als je met een boot vaart waarvoor je een vaarbewijs nodig hebt en je hebt dat niet, dan ben je niet verzekert. Gebruik je geen dodemanskoord, dan riskeer je bij controle een boete van €250,-. Wij geven je daarom 3 tips om veilig en gecontroleerd het water op te gaan.

1. Houd je altijd aan de maximum snelheid die geldt in het gebied waar je vaart.
2. Neem altijd een vaarbewijs mee. Heb je nog geen vaarbewijs? Haal die dan snel bij het CBR!

Drink geen alcohol tijdens het varen.

Examinering

Je kunt het examen voor je vaarbewijs afronden bij jouw lokale CBR. Het theorie-examen voor je klein vaarbewijs duurt 60 minuten en bestaat uit 40 meerkeuzevragen. Je wordt daarbij getoetst op wettelijke bepalingen die van belang zijn op rivieren, kanalen en meren en je kennis van de manier waarop je voortstuwingswerktuigen moet gebruiken en van veiligheidsmaatregelen. Verder word je geëxamineerd op de waterwegen, de omstandigheden van het vaarwater en elementaire meteorologie. Je moet ook varen en daarbij bijzondere verrichtingen uitvoeren, zoals bij het praktijkexamen voor je rijbewijs.

Je moet naar het examen een geldig identiteitsbewijs meenemen en de bevestiging van je reservering. Je krijgt van het CBR een digitale rekenmachine en kladpapier met een pen. Per vraag kun je een aantal punten scoren dat kan variëren van 1 tot 3 punten. Er zijn in totaal 80 punten te behalen en je bent geslaagd als je 56 punten of meer hebt, dat is minimaal 70% van het totaal aantal punten. Na het examen krijg je meteen de uitslag te zien op je scherm. Het examen kost €45,35. Er zijn extra opties, die ook extra geld kosten, voor extra tijd betaal je een toeslag van €12,-, voor een individueel begeleid examen betaal je €35,95 extra. Het is mogelijk om het kleine vaarbewijs 1 en 2 tegelijk op dezelfde dag af te leggen. Je kunt een plaats reserveren voor het examen via Mijn CBR, daarvoor heb je een DigiD nodig. Als je je opleider wilt machtigen om een examen voor je in te plannen, dan moet je dat in Mijn CBR aanpassen (daarvoor heb je dus ook je DigiD nodig).

Ook slagen voor je vaarbewijs?

Wil je oefenen om te kunnen slagen voor het vaarbewijs? Doe dan de  vaarbewijs cursus van Turbo Vaarbewijs . Met de vaarbewijs cursus kun je tegen een vergoeding levenslang de belangrijkste onderdelen van het vaarbewijs onbeperkt oefenen. Op die manier zorg je er voor dat je beter presteert bij het CBR examen en je zult hoger scoren bij de verschillende onderdelen. Bekijk hieronder 👇  onze trainingspakketten.